Met de totstandkoming van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) in mei 2004 hebben de voormalige Gereformeerde Kerk en Hervormde Gemeente in Vrouwenpolder besloten te fuseren tot Protestantse Gemeente. In 1618 kwam de eerste protestantse predikant (ds. Sael) in Vrouwenpolder en ontstond de Hervormde Gemeente. De Gereformeerde Kerk van Vrouwenpolder bestond sinds 1887 en maakte deel uit van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Dit kerkgenootschap was aan het einde van de 19e eeuw ontstaan toen twee afscheidingsbewegingen uit de Nederlands Hervormde Kerk zich verenigden, namelijk die van de Afscheiding (1834) en de Doleantie (1886).
In de jaren negentig ontstonden geleidelijk intensieve contacten tussen de Nederlands Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk (Fort den Haakweg 16) en dit resulteerde in januari 1997 tot de oprichting van een federatief samenwerkingsverband onder de naam ’Samen op Weg Gemeente Vrouwenpolder’. Aan dit ruim 7 jaar durende samenwerkingsverband heeft God, zo mogen we met alle ootmoed die daarbij passend is zeggen, Zijn zegen niet onthouden. We hopen en bidden dat de Protestantse Gemeente Vrouwenpolder ook in de toekomst in de royale Bijbelse zin van het woord, vrucht mag blijven dragen.

Geschiedenis Gereformeerde Kerk
De Gereformeerde Kerk van Vrouwenpolder (13 april 1887) maakte deel uit van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Dit kerkgenootschap ontstond aan het einde van de 19e eeuw door vereniging van de Afscheiding (1834) en de Doleantie (1886). Deze bewegingen hadden zich opgesteld tegen de staatsinmenging en tegen de invloed van de in hun ogen vrijzinnige theologie in de Hervormde Kerk. In plaats daarvan wilden zij het oorspronkelijke rechtzinnige karakter van de kerk herstellen en de klassieke gereformeerde belijdenisgeschriften weer gezaghebbend laten functioneren. In de eerste periode van haar bestaan waren de Gereformeerde Kerken een hechte en sterke groep: ze kwamen tot bloei. Bij haar verdere ontwikkelingen zijn spanningen, die de eenheid in gevaar brachten, haar niet bespaard gebleven. Twee kerkscheuringen waren het gevolg. In 1926 ontstonden de Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband, die zich later (1946) bij de Hervormde Kerk voegden. In 1944 vormden de Vrijgemaakte Gereformeerden na een even heftige als betreurenswaardige kerkelijke strijd een eigen kerkverband waarbinnen in 1968 opnieuw een scheuring optrad. De vrijmaking van 1944 ging helaas niet aan ons dorp voorbij, het heeft diepe sporen getrokken in zowel het kerkelijk als het maatschappelijk leven.

Pelgrimskerk
In 1324 werd de kapel, die tien jaar eerder in de ‘Nuwenpolder’ buiten Serooskerke gesticht was, verheven tot parochiekerk, later naar de aan Maria gewijde kerk Vrouwenpolder genoemd. Dit dorp genoot gedurende de Middeleeuwen grote faam als bedevaartsoord. In de kerk bevond zich een altaarstuk uit omstreeks 1340 met een voorstelling van Maria, waaraan vele wonderen werden toegeschreven. Kort na 1500 werd het originele paneel vervangen door een tweede, dat in 1931 in België teruggevonden werd. Tegenwoordig bevindt het zich in de R.K. kerk in Middelburg.
Tijdens de opstand tegen Spanje werd de kerk verwoest; in 1622 begon men met de herbouw. Men gebruikte de middeleeuwse muurresten om een typisch 17e eeuwse zaalkerk te bouwen. De vroegere kerk was groter en hoger geweest, zoals bij de restauratie in 1955 is gebleken. In het interieur vindt men naast de preekstoel, doophek en voorlezersbank uit de tijd van de herbouw, een arm van een 17e eeuwse kroon. Tot de inventaris behoort ook een doopbekken uit 1718 met de inscriptie ‘O jeugdig vleesch en bloet, denckt dat gij sterven moet’. Aldus luidt het aan Vrouwenpolder gewijde hoofdstukje uit het boekje ‘Langs oude Zeeuwse kerken’ (Uitgave Bosch en Keuning).
Na de herbouw (1622-1624) kwam de kerk danig in verval en in 1950 werd besloten de kerk grondig te restaureren. Bij deze restauratie, in 1955 voltooid, bleek inderdaad veel materiaal van de verwoeste kerk te zijn gebruikt en werd duidelijk dat de kerk oorspronkelijk veel groter was. De grote stimulator achter de restauratie was ds. De Boer. Na jaren lang sparen en met behulp van monumentenzorg, provincie en gemeente, werd de restauratie een feit. De liederenborden werden geschonken door de Vrije Jeugdkerkkampen, de avondmaalstafel door een comité uit badgasten en de gebeeldhouwde voet van het doopbekken werd door de jeugdclub bij elkaar gespaard.
Onder de orgelgalerij werd een stuk eikenhout opgehangen met een inscriptie, die aangeeft, dat dit stuk hout ‘nevens en vele andere stukken houts’ bij het einde van een ‘namiddaggodsdienst’ door bliksem uit het dak van de kerk waren geslagen. Op verzoek van de predikant Willem te Water werd dit stuk in de kerk bewaard.
In 2003 werd onder andere de kapconstructie gerestaureerd aangezien diverse balken door houtrot aangetast waren. Ook diende het plafond en een deel van het dak en goten vernieuwd te worden en werd het interieur opnieuw geschilderd. Met behulp van diverse subsidies en fondsen blijft de kerk behouden en kan er iedere week weer een eredienst gehouden worden.
Het orgel in de kerk dateert van het begin van deze eeuw en is gebouwd door de beroemde orgelbouwer van Dam uit Leeuwarden. In 1980 werd het orgel geheel gerestaureerd door de firma Pels en van Leeuwen, die het orgel nog steeds in onderhoud heeft. Evenals de kerk en de consistorie staat ook het orgel op de monumentenlijst
In 1983 werd de consistorie voor een deel met eigen mensen uitgebreid en vernieuwd. Vervolgens is in 2004 de aanbouw van de ontmoetingsruimte voltooid en deze kreeg de toepasselijke naam ‘de Ontmoeting’. Deze uitbreiding is ook geheel in de stijl van de monumentale kerk gebouwd.
Tevens heeft men met de totstandkoming van de Protestantse Gemeente besloten de kerk van een passende naam te voorzien. Vanaf 2004 spreken we in Vrouwenpolder over de ‘Pelgrimskerk’. Al met al zijn we met onze eenvoudige, maar mooie kerk erg blij.

Bent u geïnteresseerd in de geschiedenis van de kerken op Walcheren, u kunt het hele artikel nalezen op www.gereformeerdekerken.info/2019/03/12/gereformeerd-op-walcheren/